FTA – Hiệp định thương mại tự do ảnh hưởng đến xuất khẩu nông sản Việt

Thế kỉ 21 đã và đang mở ra một làn sóng ký kết các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mạnh mẽ trên khắp thế giới. Và không nằm ngoài xu thế hội nhập đó. trong những năm qua Việt Nam đã rất nỗ lực, tích cực tham gia ký kết nhiều FTA. Nhằm mở ra nhiều cơ hội phát triển thị trường xuất khẩu của Việt Nam. Trong đó, có thể nói, nông sản – sản phẩm xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam là nội dung được quan tâm nhiều. Và chịu tác động mạnh mẽ nhất từ các Hiệp định này

Nhận diện thời cơ

Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đánh giá, Việt Nam đã có một số ngành trong nông nghiệp phát triển thuộc nhóm hàng đầu thế giới. Điển hình như: cà phê, gạo, thủy sản, đồ gỗ… Các hiệp định tự do thương mại, trong đó có CPTPP và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) là cơ hội để tăng xuất khẩu. Nó góp phần xây dựng nhiều ngành mũi nhọn hơn cũng như nâng cao giá trị gia tăng của các ngành sản xuất nông nghiệp.

Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, đã đến lúc nông dân, doanh nghiệp cần phải thực sự chủ động, đổi mới trong mô hình sản xuất. Và cả trong mối quan hệ tương tác với các chủ thể của chuỗi giá trị sản phẩm. Nó cũng như có cách tiếp cận bài bản vào các thị trường quốc tế nhiều tiềm năng.

Các hiệp định không chỉ dừng lại ở các hàng rào thuế quan.Nó đã được cắt giảm, không phụ thuộc vào vị trí chính trị của các nước tham gia. Mà phụ thuộc chính vào năng lực cạnh tranh của hàng nông sản. Điều đó có nghĩa là phụ thuộc chính vào khả năng sản xuất của chúng ta. Vì vậy, sản xuất nông nghiệp hữu cơ, an toàn phải gắn với quy mô và hình thức sản xuất mới. Mục đích để tăng năng suất, chất lượng, đáp ứng yêu cầu cao của hàng rào kỹ thuật.

Sự hỗ trợ phù hợp

Bà Lê Việt Nga, Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), nhấn định: Việc tham gia sâu vào các hiệp định thương mại kinh tế, đặc biệt là CPTPP, EVFTA… Việt Nam sẽ gia tăng cơ hội tăng xuất khẩu. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Đặc biệt là tăng sức ép đáng kể đến sức cạnh tranh với nhóm hàng nông –  lâm – thủy sản. Và nó có thể đối mặt với nguy cơ thu hẹp sản xuất.

Đồng thời, trong thời gian qua, Bộ Công Thương và Sở Công Thương một số địa phương đã đồng hành cùng các doanh nghiệp bán lẻ trong và ngoài nước tổ chức  “Tuần hàng nông sản”. Hỗ trợ nông sản Việt Nam có thị trường tiêu thụ ổn định trong nước. Và từng bước xây dựng thương hiệu.

Mục đích chung của chương trình là hỗ trợ mở rộng thị trường tiêu thụ một số mặt hàng đặc sản tại các vùng, miền, địa phương, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được cấp Giấy chứng nhận thực hành sản xuất nông nghiệp tốt ở Việt Nam (VietGAP)… Tới người tiêu dùng, các nhà phân phối, nhà hàng, khách sạn…. Nó góp phần khuyến khích hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn của các địa phương…

Sau một thời gian hợp tác với doanh nghiệp Việt Nam, ông Hong Sun, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam, nhận xét. Việt Nam là nơi có ngành nông – lâm – thủy sản phát triển rất mạnh. Tuy nhiên việc tìm một đối tác phù hợp ở đất nước các bạn vô cùng khó khăn.

Bên cạnh đó, ông Hong Sun cũng cho rằng, Việt Nam có nhiều nông sản nhưng chưa có thương hiệu mạnh trên thị trường quốc tế. Ví dụ: chuối có dán tem, ngon hơn rất nhiều so với chuối Hàn Quốc. Tuy nhiên người tiêu dùng vẫn chưa tin tưởng vì không có thương hiệu. Việt Nam đã tham gia vào nhiều hiệp định thương mại tự do với nhiều quốc gia, trong đó có Hàn Quốc. Kim ngạch thương mại giữa 2 bên đã tăng rất nhanh. Chúng tôi hy vọng rằng năm 2020 kim ngạch thương mại giữa 2 bên sẽ đạt con số 100 tỷ USD. Và điều đó thể hiện sự quan trọng của Việt Nam đối với Hàn Quốc ở Đông Nam Á.

“Chúng tôi hy vọng Việt Nam sẽ tiếp tục đầu tư vào ngành công nghệ chế biến. Nhằm mục đích cho ra đời những sản phẩm tươi, bảo quản được lâu hơn. Chúng tôi đã làm được điều đó với quả dừa, có thể cung cấp dừa quanh năm. Thanh long Việt Nam rất ngon. Nhưng lại không bảo quản được lâu. Việt Nam cũng cần tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh, công bằng với tất cả các nhà đầu tư. Và quan trọng nhất là phải giữ được uy tín khi hợp tác làm ăn với các thương nhân nước ngoài”. Ông Hong Sun bày tỏ mong muốn.

Chuyển đổi tư duy đón cơ hội mới

Theo Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Thào Xuân Sùng, Việt Nam đã tham gia 16 FTA, trong đó có 12 FTA đã được thực thi . Các thị trường ASEAN, EU, CPTPP chiếm 34,8% tổng kim ngạch xuất khẩu nông – lâm – thủy sản. Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu vào thị trường EU là 6,15%/năm. Và vào thị trường CPTPP là 7,2%/năm.

Tuy đạt được nhiều thành tựu đáng tự hào. Tuy nhiên chất lượng sản xuất nông nghiệp nói chung. Thì việc tiêu thụ, phân phối nông sản nói riêng ở nước ta vẫn còn nhiều hạn chế. Và thậm chí là yếu kém.

Bắt đầu từ doanh nghiệp

Khuyến nghị cho doanh nghiệp để tận dụng tốt và hiệu quả CPTPP, EVFTA và các FTA khác. Trước hết doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu thông tin về từng hiệp định. Để nắm vững các cam kết của Việt Nam và các thị trường đối tác quan tâm.

Doanh nghiệp cần thay đổi tư duy kinh doanh trong bối cảnh mới. Và lấy sức ép về cạnh tranh là động lực để đổi mới và phát triển. CPTPP, EVFTA và các FTA khác chắc chắn sẽ mang lại cơ hội cho doanh nghiệp nào chủ động đáp ứng với những thay đổi về môi trường kinh doanh.

Các doanh nghiệp cũng cần chủ động tìm hướng hợp tác với các thị trường đối tác của hiệp định. Nhằm thu hút mạnh mẽ đầu tư trực tiếp vào Việt Nam. Ngoài ra tận dụng hiệu quả nguồn vốn và việc chuyển giao công nghệ từ tập đoàn lớn. Đây cũng là cơ hội để doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đồng quan điểm, ông Thào Xuân Sùng cũng cho hay. Trước cánh cửa CPTPP, EVFTA và các FTA khác đang mở rộng, Nhà nước, doanh nghiệp còn nhiều việc phải làm. Và bắt đầu từ đổi mới tư duy, áp dụng công nghệ để tận dụng cơ hội phát triển nền kinh tế.

Nguồn: tapchitaichinh.vn